Ανθοφορία στιγμών, ποιητική συλλογή
Διαδρομές της Μύρινας 1940-60
«ΨΙΤ ΨΙΤ…ακούει κανείς;»
ΤΙ ΑΡΩΜΑ ΦΟΡΑΣ ΓΙΑΓΙΑ;
ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ
ΣΤΗΣ ΜΑΝΤΡΑΣ ΤΑ ΤΡΑΧΩΜΑΤΑ
ΝΑ ΜΗ ΞΕΧΝΑΣ, ΕΙΝ' ΑΜΑΡΤΙΑ ΝΑ ΞΕΧΝΑΣ (ΤΟ ΜΟΥΔΡΟ ΘΥΜΑΤΑΙ)
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΟΙΚΙΑΚΑ
ΣΑΝ ΦΥΛΑΧΤΟ ΑΠΟ ΤΗ ΣΜΥΡΝΗ
ΜΕ ΒΟΡΙΑΔΕΣ ΚΑΙ ΝΟΤΙΑΔΕΣ (ΟΙ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΜΙΑΣ ΛΗΜΝΙΑΣ)

ΝΑ ΜΗ ΞΕΧΝΑΣ, ΕΙΝ' ΑΜΑΡΤΙΑ ΝΑ ΞΕΧΝΑΣ

Έκδοση: Λύχνος, 2013
Σελίδες: 226

Το βιβλίο παρουσιάστηκε στο κοινό της Λήμνου από τον ιστορικό του νησιού κύριο Θεόδωρο Μπελίτσο, ο οποίος έχει γράψει και την εισαγωγή, και απο τον ιατρό, συγγραφέα και ποιητή Σταύρο Τραγάρα. Αποσπάσματα διάβασε η συμβολαιογράφος Τριανταφυλλιά Παλαιογιάννη.
Το εισαγωγικό κείμενο, όπως προαναφέρθηκε είναι του Θεόδωρου Μπελίτσου, ιστορικού του νησιού μας, συγγραφέα πλήθους βιβλίων με αντικείμενο τη Λήμνο. Σ' αυτή την εισαγωγή γίνεται η καταγραφή της εξέλιξης του Μούδρου από Βυζαντινό μετόχι που ήταν παλιά έως το σύμβολο του απελευθερωτικού αγώνα του '12, έως τη ρωμαλέα κωμόπολη του μεσοπολέμου και έως την κατάσταση που βρισκόταν μέχρι τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Στην ομιλία του εξείρε το έργο της συγγραφέως, το χρώμα και το ύφος της γραφής της που καθηλώνει.

Παραθέτω περίληψη της ομιλίας του παρουσιαστή Σταύρου Τραγάρα:

Το έργο είναι μιά παρουσίαση μαρτυριών ανθρώπων του Μούδρου οι οποίοι, με τον ένα η τον άλλον τρόπο, βίωσαν τα δραματικά γεγονότα της κατοχής. Επιπλέον εμπεριέχει πλήθος ιστορικών στοιχείων τα οποία έως τώρα ήταν άγνωστα, ιδίως αυτά που αναφέρονται στη χωροταξία, την οργάνωση και την καθημερινή λειτουργία της Γερμανικής ναυτικής βάσης του Μούδρου, που ήταν από τις μεγαλύτερες του Αιγαίου.
Το βιβλίο είναι ένα λογοτεχνικό έργο με αφορμή και με πρόσχημα την ιστορία. Παρ' 'ολα αυτά το βιβλίο λαμβάνει θέση εκτός από τη λίστα των λογοτεχνικών βιβλίων που δικαιωματικά ανήκει και στη λίστα των ιστορικών βιβλίων.

Η συγγραφέας πρόλαβε και έσωσε στο παρά πέντε πλήθος μαρτυριών. Πρόλαβε ζωντανούς αρκετούς πρωταγωνιστές της αντίστασης κατά των κατακτητών.

Το βιβλίο είναι ένας θησαυρός πληροφοριών. Η συγγραφέας αποκαλύπτει σαν μια μάγισσα μπροστά στα έκπληκτα μάτια μας γεγονότα που ήταν άγνωστα και αόρατα. Η λεπτομερειακή περιγραφή της ναυτικής βάσης στην περιοχή του λιμανιού είναι ένα αξιόλογο ιστορικό ντοκουμέντο.

Μέσα από το βιβλίο αναδύεται η σκληρή, σαδιστική, ρατσιστική, αντιανθρώπινη και κτηνώδης συμπεριφορά των κατακτητών σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας.

Μερικές σκηνές του βιβλίου ωστόσο, με το σουρεαλιστικό έως γκροτέσκο περιεχόμενό τους μέσα στον γενικό ζόφο, ξεχειλίζουν απο χιούμορ, προκαλούν ένα πικρόχολο γέλιο και θυμίζουν ταινίες όπως το "Αντεργκράουντ" του
Κουστουρίτσα η το "Άμαρκορντ" του Φελίνι.

Η συγγραφέας λειτουργεί ως μια ιχνεύτρια μυστηρίων, εντοπίζοντας επακριβώς την αχνή φιγούρα μιας θολής εποχής. Ψάχνει να βρει στο χαμένο παρελθόν εκείνο που δεν έχουμε μάθει ακόμα. Επιχειρεί να προσεγγίσει την τραγική ουσία της ιστορικής συγκυρίας.
Η συγγραφέας, γνώστης του λόγου και της αφήγησης, ξετυλίγει μεθοδικά, με την υπομονή και την ευχέρεια έμπειρου τεχνίτη, ένα έπος που είναι μαζί και ιστορικό και ανθρωπολογικό χρονικό. Το βιβλίο είναι συναρπαστικό, λεπτοδουλεμένο σαν εκείνα τα κρινένια εργόχειρα των γυναικών της Λήμνου, ευφάνταστο και πολυεπίπεδο. Οι σκηνές, στημένες με οξυδέρκεια, πάντα παραστατικές. Το ξετύλιγμα της αφήγησης γίνεται μεθοδικά και σε ελεγχόμενο ρυθμό. Οι περιγραφές, είτε των τοπίων, είτε των ψυχικών συγκρούσεων, θυμίζουν τις καλύτερες στιγμές της ελληνικής λογοτεχνίας. Τα γραπτά της Βαγιάκου είναι κάτι περισσότερο από ένα οδοιπορικό ψυχής, η μια δέλτο μαρτυρικών αναμνήσεων. Δεν καλλιεργούν μια ανώδυνη λογοτεχνία… Περιγράφουν καταστάσεις που δεν είναι φανέρωμα της θείας χάριτος, αλλά μάλλον ένα μαρτύριο της ύπαρξης.
Η Βαρβάρα Βαγιάκου-Βλαχοπούλου έγραψε ένα βιβλίο για το Μούδρο και τη Λήμνο, αλλά ξεφεύγει απ' τον τοπικό ορίζοντα, γίνεται μια ταξιδεύτρια του κόσμου, μια γυρολόγος απόστολος που διδάσκει το γένος των ανθρώπων.
Το βιβλίο "Να μη ξεχνάς ειν'αμαρτία να ξεχνάς" αποτελεί ένα έργο με πλούσιο ανθρωπολογικό και ιστορικό υλικό, έχει στέρεες λογοτεχνικές βάσεις και φιλοσοφικές διαστάσεις και αναδίδει το μυστήριο ενός παραμυθιού. Έχει αρετές που το ανεβάζουν πολύ πάνω από το επίπεδο της τρέχουσας πεζογραφίας.

Η Βαρβάρα Βαγιάκου Βλαχοπούλου είναι μιά λαμπαδοφόρος, μια φρυκτωρός που μας ανάβει υπνόμαχες πυρές και μας ξυπνά από τη χειμερία νάρκη μας. Αποφάσισε να μας καταπλήξει και να μας συγκινήσει και τα πέτυχε και τα δυό.
Όλοι οι Λημνιοί την ευχαριστούμε γι αυτή την αρχοντική προσφορά της και την μυσταγωγική εμπειρία που μας κοινώνησε!